In onze fruit en kruidentuin mogen de aardbeien zeker niet ontbreken! Maar wat zijn nu de lekkerste aardbeien? En hoe kun je zelf aardbeien kweken? Welke soorten kun je ook goed telen in een tuin, die uit zandgrond bestaat? Hiervoor hebben we een bezoekje gebracht aan een aardbeienteler in de omgeving.
Fietsend door de omgeving waar we onze tuin hebben (in de Bollenstreek) komen we Kwekerij van Duivenvoorden tegen. Het leuke is, dat ze aardbei stekken aan zowel de groothandel als aan particulieren verkopen. We hadden dus gewoon de stoute schoenen aangetrokken en zijn bij deze kwekerij het terrein opgelopen. Hier werden we vriendelijk ontvangen door een medewerker, die graag bereid was om informatie te geven.
De eigenaar is een man die met passie over zijn vak praat, en dus ook graag klanten goed voorlicht en een goed product verkoopt. Hij weet dus ook een antwoord op onze vragen, zodat we met de juiste stekken de deur uitgaan. Dat is wel een fijne gedachte!
Hoe ziet de aardbeien plant er uit?
De aardbei behoort tot de familie van de rozen, en is een meerjarige plant waarvan de ondergrondse delen een koude winter kunnen overleven. Het is een rozetplant, met een klein en gedrongen spruit, die net boven de grond komt. Hieruit groeit de uitlopers, die ook weer kunnen gaan wortelen in de grond als stekken.
In elke bladverhoging wordt een knop gevormd. Het is afhankelijk van de ontwikkelingsfase van de aardbei op dat moment, of de knop een uitloper wordt of een bloemknop. Bij lange dagen wordt de knop een uitloper, bij korte dagen (september-oktober) worden bloemknoppen gevormd. Deze komen uiteindelijk na de winter tot verdere ontwikkeling.
Om sterke planten te kweken, is het belangrijk om de eerste periode de bloemknoppen eruit te halen. Dit geeft de plant de kans om zijn energie te steken in de ontwikkeling van de plant en nog niet in de vruchten. Ook wordt aangeraden om de uitlopers (stekjes) weg te halen.
Wat opvalt aan de aardbei, is dat de zaden aan de buitenkant van de vrucht zitten. Dit zijn de zwarte puntjes op de vrucht.
Verschillende soorten aardbeien
Uiteindelijk zijn we op advies van aardbeienkweker Erwin op de volgende soorten aardbeien uitgekomen. Het zijn soorten die na elkaar bloeien en vruchten geven.
Lambada, de vroege aardbei. De planten kunnen vrij groot worden, dus houdt ongeveer 60 cm ruimte tussen de planten. Hij krijgt vrij grote aardbeien, die helder en glanzend rood zijn en heerlijk van smaak. De opbrengst is matig. Rijptijd: 20 mei – 10 juni.
Korona, voor de middenperiode. Ook deze planten kunnen vrij groot worden, zet ze dus niet te dicht op elkaar. De aardbeien zijn groot, kegelvormig en glanzend donkerrood. Let op, want het zijn heel kwetsbare aardbeien, omdat de vrucht minder stevig is. Daar staat wel tegenover dat de opbrengst groot is. En dat is wel een voordeel als je er ook bijvoorbeeld jam van wilt maken. Rijptijd: 5 juni – 25 juni.
Sengana, de late aardbei. Net als de beide andere soorten, wordt dit een grote plant, met veel blad en bloemen. De aardbei is niet al te groot en donkerrood. Wel een prima aardbei voor jam en sap. Het schijnt dat dit ook het soort aardbeien is, dat gebruikt wordt in de jam van Flipje uit Tiel. Rijptijd: 15 juni – 15 juli.
Aardbeienplanten verzorgen: De meest gestelde vragen
Een stuk grond waar aardbeienplanten op staan moet onkruid vrij gehouden worden, liefst het hele jaar door. Doordat je de grond regelmatig schoffelt houdt je niet alleen het onkruid weg, maar blijft de g rond ook luchtig. Pas wel op dat je niet te diep schoffelt en daarmee de wortels van de plant beschadigd.
Heb je jonge scheuten aan je plant: verwijder deze dan regelmatig. Zo voorkom je dat de voeding daar naar toe gaat in plaats van naar de aardbeien.
Wanneer kun je het beste aardbeien stekken planten?
De stekken kun je rond 10 augustus (dit kan eerder maar hoeft niet) met wortels rooien en diegene met een goed wortelgestel weer opnieuw op schone grond uitplanten. Gebruik de stekken die je nodig hebt en gooi de rest weg. Of maak er iemand anders blij mee!
Wat is de bloeitijd van de aardbeienplant?
De verschillende soorten aardbeienplanten hebben ook een andere bloeitijd, afhankelijk van de periode waarin ze de vruchten gaan dragen.
Hoe winterhard is de aardbeienplant?
Aardbeien planten hebben over het algemeen geen last van de winterkou of vorst. Voor de zekerheid verspreiden we dennennaalden tussen de aardbeienplanten, omdat we die er nu eenmaal gratis bij krijgen. Want we krijgen volop dennennaalden op onze tuin van de dennenboom van de buren. Deze bescherming tegen de kou is mooi meegenomen, maar ook de smaak van de aardbeien wordt er positief door beïnvloed.
Kun je aardbeienplanten stekken?
Wanneer je verse stekken bij de kweker gekocht hebt, kun je hier 2 jaar lang aardbeien van oogsten. Na die 2 jaar zijn de planten “uitgeput” en zullen niet veel aardbeien meer geven. Bewaar dan van ieder soort 2 moederplanten, waar je nieuwe stekken af kunt halen. Aardbeien planten geven veel nieuwe stekken, dit zijn de uitlopers die aan de moederplant groeien.
Aardbeien verplaatsen of verplanten
Goed om te weten dat aardbeien niet altijd op dezelfde plek moeten blijven staan. Zelf aardbeien kweken: als je nieuwe stekken gaat planten, zorg ervoor dat de grond schoon is en dat er de laatste 3 jaar geen aardbeienplanten hebben gestaan. Neem ook geen stuk grond waar aardappels of tomaten hebben gestaan. Deze hebben last van dezelfde bodemschimmels als de aardbeien en kunnen de nieuwe planten gelijk aantasten.
Hoe vaak moet je een aardbeienplant water geven?
Wanneer het warm is, moet je de aardbeienplanten elke dag water geven. Het is natuurlijk vooral een kwestie van je gezonde verstand gebruiken. Hou in de gaten of de grond nog vochtig is, zo niet, water geven!
Zelf aardbeien kweken: zon of schaduw?
Aardbeienplanten hebben het liefst een zonnige plek. Aardbeien hebben zon nodig om te rijpen en hun smaak te krijgen.
En de bemesting?
Ook aardbeien planten hebben voeding nodig. De eerste 4 weken, nadat je de stekken hebt geplant, mag je geen mest geven. Ze moeten eerst goed staan, en daarna mogen ze elke 3 weken mest hebben voor een stevige plant. Bij eenmaal dragers, zoals de soorten die we genoemd hebben, mesten tot na de pluk en daarna nog 3x tot de winter.
Aardbeien in huis, in potten of in de tuin?
Een leuke manier om aardbeien te kweken op je terras of balkon, is om de aardbeienplanten in een speciaal daarvoor gemaakte aardbeienpot. Zo’n pot wordt ook wel een aardbeientoren genoemd, omdat je de aardbeien in verschillende “verdiepingen”plant. Deze aardbeienpot is een terracotta pot, met rondom openingen op verschillende hoogtes aan de zijkant. In iedere opening wordt een aardbeienplant gezet.
Geschiedenis en weetjes
Wist je dat pas in de 18e eeuw de teelt van de cultuur aardbei, zoals we die nu kennen, een succes werd? Deze cultuur aardbei is een grotere vrucht dan de oorspronkelijke bosaardbei. Inmiddels zijn er wereldwijd ongeveer 1000 soorten aardbeien, die verschillen in grootte, aroma en kleur.
Met aardbeien kun je prima afvallen. Dat komt omdat ze een lage verbrandingswaarde hebben. En een aardbei heeft veel hoogwaardige voedingsstoffen, zoals voedingsvezels, vitaminen en mineralen. Een lekkere gezonde aardbeienkuur in het voorjaar helpt om af te vallen om slank en fit voorbereid te zijn op de zomer.
Hou er rekening mee dat aardbeien gevoelige vruchten zijn, die je niet lang kunt bewaren. Maar dat vinden we niet erg hoor! Lekker plukken en snoepen. En als we toch veel te veel hebben, vriezen we dat in totdat we genoeg hebben om er jam van te maken.
Ook leuk: recepten / gebruik en producten
Aardbeien zijn vooral bekend om te gebruiken in zoete gerechten, zoals toetjes en taart. Lekker met ijs en/of slagroom. Maar dat hoeven we natuurlijk aan niemand uit te leggen.
Wist je dat je aardbeien ook heel goed in een hoofdgerecht kunt verwerken? Zoals bijvoorbeeld sla met aardbeien en kalkoenfilet? De combinatie van aardbeien, met sla, alfalfa en basilicum geeft een verrassende smaak combinatie. Voor de dressing gebruik je room, yoghurt, azijn, peper en zout. Lekker met knapperig gebakken kalkoenfilet. Wil je het recept?
Afgelopen zomer hebben we zelf rabarber met aardbeien ingemaakt, lekker om te combineren met yoghurt of kwark. Hiervoor snijdt je de rabarber en de aardbeien in stukjes. Breng de rabarber aan de kook, en voeg suiker toe naar smaak. Eventueel kun je ook een scheutje rum toevoegen. Voeg er de laatste 10 minuten de verse aardbeien aan toe. Doe het mengsel in potten, als het nog heet is en draai de deksel erop. Zet de potjes dan op hun kop. Zodat het vacuüm trekt. Hierdoor is de rabarber langer houdbaar.
Voor het maken van aardbeien/rabarber jam: hiervoor kun je geleisuiker toevoegen. Lees hiervoor de gebruiksaanwijzing op de verpakking. Dit gaan we zeker uitproberen met onze eerste aardbeien oogst!
Tenslotte: aardbeienazijn, om een lekkere sladressing mee te maken: doe hiervoor 100 gram gewassen aardbeien (zonder kroontjes) in een halve liter sherry azijn. Laat dit op een lichte plaats twee weken trekken. Daarna afgieten en in een donkere fles bewaren. Het is helaas niet lang houdbaar, maar wel leuk om eens te proberen.